სწორედ ტირენიელებმა მოიტაცეს კუნძულ სამოსიდან ჰერას სახელგანთქმული ქანდაკება და ატიკიდან გაიტაცეს ბრაურონის ქალები. მათ ათენის დაპყრობასა და გაძარცვასაც აბრალებდნენ! ისინი მუდმივ საშიშროებას წარმოადგენდნენ აღმოსავლეთ და დასავლეთ ხმელთაშუაზღვისპირეთში, ტირენიულ, იონიურ თუ სიცილიის ყურის წყლებში. დიოდორე სიცილიელი ახსენებს ტირენიელთა მიერ კორსიკის დაპყრობას, სტრაბონი კი სარდინიაში მათი დამკვიდრების შესახებ მოგვითხრობს. სხვა ავტორები მათ მიერ ბალეარებზე და ესპანეთის სანაპიროზე ეტრუსკული კოლონიების დაარსებაზე ჰყვებიან. დიოდორემ შემოინახა ცნობა იმის შესახებ, რომ შორეულ ატლანტურ ოკეანეში მდებარე კუნძულოს გამო, კართაგენსა და ეტრუსკებს შორის დავა არსებობდა. იქნებ აქ მადერაზეა საუბარი? 

დიონისე ეტრუსკთა გემთმშენებლობაზეც საუბრობს. თეოფრასტე ჰყვება, რომ ისინი ტყეებში იმდენად მაღალ ხეებს სჭრიდნენ, რომ ერთი ხე საკმარისი იყო დიდი გემების ხერხემლის დასამზადებლად. პლინიუსი იმეორებს ერთი ბერძნული წყაროს ცნობას, რომლის თანახმადაც გემის ესოდენ საშიში, ტარანად წაგრძელებული ნისკარტი, ერთი პიზელი ეტრუსკის გამოგონებაა. როდოსის პორტში შეიძლებოდა გამარჯვების ნიშნად დადგმული დაპყრობილი ტირენული გემების როსტრას ნახვა. ამბობენ, რომ ღუზაც ეტრუსკული წარმოშობისაა.